آیا خدمت نظام وظیفه در جبهه، به عنوان کارهای سخت و زیان آور محسوب می شود یا خیر؟
ماده (12) آیین نامه اجرایی مشاغل سخت و زیان آور مصوب 26/12/1385 نحوه توالی و تناوب اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور را به شرح زیر تعیین نموده است:
1ـ ایام زیر چنانچه در فواصل اشتغال به کارهای سخت و زیان‌آور واقع شود، به عنوان سابقه اشتغال در کارهای سخت و زیان آور محسوب می‌گردد.
بند (و): «تمام یا قسمتی از خدمت نظام وظیفه در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل یا حضور داوطلبانه در جبهه.» همچنین تصویب نامه شماره 15365/ت 36005 ه مورخ 5/02/1386 بیان داشته است: «تمام یا قسمتی از خدمت نظام وظیفه در جبهه های نبرد حق علیه باطل یا حضور داوطلبانه در جبهه که به تایید مراجع ذیصلاح رسیده باشد جزء سوابق کارهای سخت و زیان آور محسوب می گردد.»
همان گونه که بیان شد در آیین نامه فوق، ایام خدمت نظام وظیفه در جبهه و یا حضور داوطلبانه در جبهه، چنانچه در فواصل اشتغال به کارهای سخت و زیان‌آور واقع شود، جزء سوابق کارهای سخت و زیان آور قلمداد گردیده است. در واقع تنها اشخاصی می توانند از مزایای ناشی از احتساب سوابق کارهای سخت و زیان آور بهرمند شوند که ایام خدمت نظام وظیفه در فواصل اشتغال به کارهای سخت و زیان آور واقع شده باشد. در حقیقت باید بین اداره محل خدمت و گذراندن ایام خدمت وظیفه عمومی توالی و تناوب وجود داشته باشد.
در این زمینه دو راهکار قانونی وجود دارد:
با توجه به سوابق آیین نامه ای در موضوع مزبور؛ هیات وزیران با ورود به موضوع، «خدمت نظام وظیفه در جبهه های نبرد حق علیه باطل یا حضور داوطلبانه در جبهه» را به عنوان "مشاغل سخت و زیان آور" به شمار آورد. پس از اینکه «خدمت نظام وظیفه در جبهه» به عنوان کار سخت و زیان آور محسوب گردید، در این صورت مزایای مقرر در قانون اصلاح تبصره (2) الحاقی ماده (76) قانون اصلاح مواد (72) و (77) و تبصره ماده (76) قانون تأمین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده (76) مصوب 1371 مشمول آنها نیز می گردد.[1]
با عنایت به اینکه مبتنی بر معیارها و مناط های موجود به نظر می رسد «خدمت نظام وظیفه در جبهه های نبرد حق علیه باطل یا حضور داوطلبانه در جبهه» می تواند جزء کارهای سخت و زیان آور محسوب شود و حسب صلاحیت عام مجلس شورای اسلامی در امر تقنین، نمایندگان مجلس می توانند ضمن ارائه طرحی با الحاق یک تبصره به قانون تامین اجتماعی، خلا قانونی مزبور را مرتفع نمایند. به منظور احتراز از ممنوعیت اصل هفتاد و پنجم قانون اساسی، می بایست قید شود که تمامی هزینه های ناشی از خرید خدمت بر عهده متقاضی درخواست خواهد بود.
1. حمایتها 1 - افرادی که حداقل بیست سال متوالی و بیست و پنج سال متناوب در کارهای سخت و زیان‌آور (مخل سلامت) اشتغال داشته باشند و در هر مورد‌حق بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند می‌توانند تقاضای مستمری بازنشستگی نمایند. هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و‌زیان‌آور یک و نیم سال محاسبه خواهد شد.
